Stand van zaken implementatie Richtlijn Loontransparantie

EU Richtlijn Loontransparantie

Doel
Op 7 juni 2023 is de Europese Richtlijn Loontransparantie in werking getreden. Deze heeft als doel de in Europa nog steeds bestaande loonkloof tussen mannen en vrouwen verder te dichten en ‘loontransparantie’ te verhogen. Ter illustratie: in 2024 verdienden vrouwen in Europa nog steeds gemiddeld 6% minder dan hun mannelijke collega’s voor gelijk werk.

Verplichtingen
De richtlijn bevat rapportageverplichtingen voor werkgevers met meer dan 100 werknemers over de gemiddelde (variabele) beloning van mannelijke en vrouwelijke werknemers.

Werkgevers met meer dan 250 werknemers moeten vanaf juni 2027 ieder jaar voldoen aan de rapportageverplichting. Werkgevers met 150-249 werknemers moeten eveneens vanaf juni 2027 rapporteren, gevolgd door een rapportage om de drie jaar. Werkgevers met 100-149 werknemers moeten rapporteren vanaf juni 2031, gevolgd door rapportage om de drie jaar.

Als uit de rapportage blijkt van een beloningsverschil van tenminste 5% in specifieke werknemersgroepen, en dat beloningsverschil niet gerechtvaardigd kan worden met gender neutrale factoren, dan moet de werkgever samen met werknemersvertegenwoordigers een beloningsevaluatie uitvoeren en maatregelen opstellen om de loonkloof weg te nemen. 

Informatierecht – omkering bewijslast
Werknemers hebben het recht informatie op te vragen over de salarissen van hun collega’s. Dit betekent dat wanneer werknemers een schending van het beginsel van gelijke beloning vermoeden, de werkgever verantwoordelijk is het tegendeel aan te tonen.

Tot slot geeft de richtlijn slachtoffers van (loon)discriminatie de bevoegdheid volledige compensatie te eisen.

Inwerkingtreding
De richtlijn moet uiterlijk 7 juni 2026 geïmplementeerd te zijn in de nationale wetgeving van de EU lidstaten.

In Nederland ligt al sinds maart 2019 een initiatief wetsvoorstel Wet Gelijke beloning mannen en vrouwen op de plank. Ook dit voorstel zet in op het wegnemen van de loonkloof  maar de behandeling in de Tweede Kamer ligt al geruime tijd stil.

Hoe kunt u als werkgever nu al anticiperen op de nieuwe Richtlijn?
De implementatiedatum van 7 juni 2026 lijkt wellicht nog ver weg, maar werkgevers doen er goed aan om nu al te anticiperen op de aankomende (rapportage)verplichtingen. Een eventuele bestaande loonkloof op of na 1 januari 2026 zal namelijk moeten worden meegenomen in de rapportageverplichting die vanaf juni 2027 ingaat.

Wij adviseren dus nu alvast een evaluatie te maken van de beloningsgegevens en mogelijke ongelijkheden te identificeren. Ook kan alvast geïnventariseerd worden welke mogelijke neutrale rechtvaardigingsgronden bestaan voor eventuele beloningsverschillen en op welke wijze de beloningsstructuren transparant en inzichtelijk gemaakt kunnen worden voor de werknemers.  

Voor actuele informatie over de (implementatie)ontwikkelingen en concrete tips voor organisaties om de komende periode zo goed mogelijk te gebruiken ter voorbereiding op de inwerkingtreding van de richtlijn verwijzen we u naar dit overzicht.