Overwerktoeslag
Verboden onderscheid tussen fulltimers en parttimers
De wet verbiedt werkgevers fulltimers anders (lees: beter) te belonen dan parttimers, tenzij voor dat beloningsonderscheid een objectieve rechtvaardiging bestaat. Dat is echter niet snel het geval.
Recht op overwerktoeslag?
Er bestaat geen wettelijk recht op overwerkvergoeding. Dat recht heeft de werknemer alleen als in de arbeidsovereenkomst of een toepasselijke CAO is bepaald dat bij overwerk recht op een overwerkvergoeding bestaat bovenop het reguliere salaris.
Vaak wordt in arbeidsovereenkomsten of CAO’s onderscheid gemaakt tussen “overwerk” en “meerwerk”. Van overwerk is pas sprake als het gewerkt aantal uren uitkomt boven de geldende fulltime urennorm. Als een parttime medewerker dus wel meer uren werkt dan met hem is afgesproken maar minder dan de voltijdsnorm, dan kwalificeert dat niet als overwerk maar als meerwerk. Meestal geldt alleen een overwerktoeslag en geen meerwerktoeslag.
Recent arrest Europese Hof van Justitie (HvJ)
Feiten
Twee verpleegkundigen werken parttime bij een Duitse zorgverlener. De CAO bepaalt dat overuren alleen met een toeslag worden beloond als die buiten de normale urenomvang van een fulltimer zijn gemaakt. Volgens de werkgever dient deze regeling ertoe werkgevers ervan te weerhouden parttimers buiten de overeengekomen urennorm te laten werken. Ook wilde de werkgever een minder gunstige behandeling van fulltimers voorkomen.
De verpleegsters beroepen zich bij de Duitse rechter op verboden onderscheid tussen fulltimers en parttimers en eisen ook overwerktoeslag over hun meeruren. De Duitse rechter heeft een aantal prejudiciële vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie.
HvJ
Volgens het hof vormt de uniforme urendrempel voor de overwerktoeslag een zwaardere belasting voor parttimers. Immers, tenminste een deel van de uren die zij bovenop hun contractuele arbeidsomvang werken, wordt wel betaald, maar zonder overwerktoeslag.
Een dergelijke regeling levert volgens het hof verboden onderscheid op. Een uniforme urendrempel is volgens het HvJ bovendien niet geschikt voor het door de werkgever gestelde doel. Integendeel, de regeling moedigt juist aan eerder parttimers te vragen meerwerk te verrichten omdat dat goedkoper is. Van een ongunstige benadeling van fulltimers is volgens het hof geen sprake aangezien fulltimers op dezelfde wijze vanaf het eerste uur boven hun contractuele urenomvang recht hebben op overwerktoeslag.
Conclusie
Een regeling in een arbeidsovereenkomst of CAO waarin is bepaald dat alleen recht bestaat op een overwerktoeslag als de reguliere urennorm die geldt voor voltijders wordt overschreden, levert een verboden onderscheid op tussen fulltimers en parttimers. Een dergelijke regeling is daarmee nietig.
Werkgevers en CAO partijen doen er dan ook goed aan de bij hen geldende afspraken over meer- en overwerk in lijn te brengen met deze uitspraak.
Read this blog post in English here