Horeca en AI: een juridische tip voor het restaurant van de toekomst

Kunstmatige intelligentie (AI) heeft zijn weg gevonden naar de horecasector. Hoewel robots en gastvrijheid niet snel samen lijken te gaan – denk bijvoorbeeld aan de (robot)sommelier die briljante wijnadviezen geeft, maar dit doet met een Google Translate-stem, of denk aan de drone die over de hoofden heen met cappuccino’s en taartpunten komt aanvliegen – blijkt de opkomst van AI-chatbots en -programma’s een kans voor horecaondernemers om de bedrijfsvoering te optimaliseren. Experts op het gebied wijzen op de talrijke mogelijkheden: voorraden zullen efficiënter worden ingekocht, een chatbot zal klaarstaan om gasten 24/7 wegwijs te maken op uw website en de menukaart zal zijn afgestemd op de laatste foodtrends die AI voor de horecaondernemer inzichtelijk maakt. Maar mag AI deze menukaart ook personaliseren? Een interactief horecaconcept waarbij een AI-menukaart zichzelf als ‘levend document’ herschrijft op basis van informatie over de tafelgasten, klinkt voor velen nog futuristisch, maar wordt reëel. In hoeverre staat het horecaondernemers eigenlijk vrij om de allergieën, dieetbeperkingen, voorkeuren en behoeften te registreren zodat terugkerende klanten een op maat gemaakte menukaart gepresenteerd krijgen? Geheel in het thema van AI behandelt deze blog enkele juridische aspecten omtrent de AI-menukaart.

Kort en goed: het personaliseren van menukaarten door het verzamelen van persoonsgegevens, zoals allergieën, zou, tenzij er sprake is van uitdrukkelijke toestemming, in strijd zijn met in ieder geval de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Voor een AI-menukaart die onder andere rekening houdt met allergieën of intoleranties, zou je als horecaondernemer onder meer het volgende moeten regelen.

Uitdrukkelijke toestemming: het verzamelen, opslaan en verwerken van bijzondere persoonsgegevens mag slechts in een paar (in de wet genoemde) gevallen. Eén daarvan is bij uitdrukkelijke toestemming van de betrokken klant.  Deze toestemming moet specifiek, geïnformeerd en vrijwillig gegeven zijn. Dit komt erop neer dat de betrokken klant bijvoorbeeld een vakje vinkt waarbij de toestemming is verwoord en waarbij de klant weet welke gegevens worden verwerkt en dat het recht bestaat om de toestemming ook weer in te trekken.

Privacyverklaring: de horecaondernemer publiceert een privacyverklaring om klanten uitleg te geven over het privacy-beleid. Dit is belangrijk in verband met de informatieplicht die ontstaat: klanten moeten weten wat er met de persoonsgegevens gebeurt.

Bewaartermijn, beveiliging en dataminimalisatie: de horecaondernemer dient ervoor te waken dat er niet meer persoonsgegevens worden verwerkt dan nodig en dat de persoonsgegevens niet tot in de oneindigheid worden bewaard. Het uitgangspunt onder de AVG is dat persoonsgegevens worden verwijderd zodra zij niet langer nodig zijn. Aangezien dit voor de AI-menukaart lastig is om te zeggen, kan er worden gedacht aan een zekere termijn waarna de persoonsgegevens weer worden verwijderd. Een andere open deur is natuurlijk dat het register goed beveiligd moet zijn en dat je een verwerkersovereenkomst moet hebben met de partij aan wie de gegevensverwerking eventueel wordt uitbesteed. Ten slotte moet de horecaondernemer rekening houden met de rechten van klanten: de persoonsgegevens mogen namelijk altijd weer worden verwijderd, opgevraagd, of gewijzigd.  

Door het bovenstaande scherp in het achterhoofd te houden, is de horecaondernemer, in de laatste plaats, ook beschermd tegen de rariteiten die met kunstmatige intelligentie kunnen ontstaan. Een bekend voorbeeld is een (uitzonderlijk) gesprek tussen een chatbot en een journalist van de New York Times (N.Y. Times 16 Feb. 2023) waarin de chatbot verliefd was geworden op de journalist en deze de journalist probeerde te overtuigen dat hij zijn vrouw toch echt moest verlaten ten gunste van de chatbot. Natuurlijk laten dit soort rariteiten alleen maar zien dat AI een enorm potentieel heeft, iets dat wij ook binnen de horeca zullen gaan merken.

Read this blog post in English here