Wet DBA leidt tot onzekerheid
Tot op heden zijn de berichten in de media over de werking van de Wet DBA weinig positief. Zo lijken vele zelfstandigen de handdoek in de ring te gooien: zij staken hun ondernemingsactiviteiten vanwege de onzekerheid die de wet met zich brengt. Daarnaast zijn veel zelfstandigen huiverig een opdracht aan te nemen voordat zij goedkeuring van de fiscus hebben gekregen.
Hetzelfde geldt voor opdrachtgevers: ook zij zijn terughoudend bij het inhuren van ZZP’ers vanwege het risico op naheffingen.
De fiscus komt evenmin goed uit de beoordeling: zo zou de Belastingdienst gemiddeld elf weken doen over het beoordelen van modelovereenkomsten in plaats van de beloofde zes. Bovendien worden de modelovereenkomsten kritisch beoordeeld: van de vierduizend op 1 augustus 2016 ingediende modelovereenkomsten, zijn slechts 370 goedgekeurd en ruim duizend afgewezen. Zowel zelfstandigen als opdrachtgevers weten vaak niet op welke gronden een modelovereenkomst wordt afgekeurd door de fiscus, nu dit vaak zonder motivering gebeurt. Bovendien lijkt geen van de partijen duidelijk voor ogen te hebben wat nog mag worden toegevoegd aan de bestaande modelovereenkomsten zonder dat de arbeidsrelatie anders wordt gekwalificeerd.
Uit onderzoek van uitzendconcern Randstad komt naar voren dat veel arbeidsrelaties die onder de VAR nog wel geldig waren, een andere kwalificatie krijgen onder de Wet DBA. Dit komt met name omdat een opdrachtomschrijving onder de VAR nog niet verplicht was, terwijl dit in de modelovereenkomsten juist een belangrijk onderdeel is. Ook lijkt het erop dat zelfstandigen die voor één opdrachtgever werken in de nieuwe situatie de dupe zijn: door de strenge criteria wordt eerder aangenomen dat sprake is van een fictief dienstverband.
De verantwoordelijke staatsecretaris van Financiën, Eric Wiebes, stelt dat er inderdaad problemen zijn rondom de implementatie van de Wet DBA. Het kost nu eenmaal tijd om alle individuele modelovereenkomsten te beoordelen. Bovendien heeft aldus de staatssecretaris het gros van de zelfstandigen geen modelovereenkomst nodig om opdrachten uit te kunnen voeren.
Een positief geluid
Toch zijn de berichten niet louter negatief. Vooral binnen de zorg en de bouw – sectoren waar veel gebruik wordt gemaakt van ZZP’ers – blijken de modelovereenkomsten wel goed aan te sluiten op de praktijk, waardoor men zeer weinig problemen ondervindt met de implementatie.
De conclusie of de Wet DBA inderdaad een stap in de goede richting tegen schijnzelfstandigheid is of juist averechts werkt, kan nu nog niet getrokken worden. De fiscus lijkt bekend met alle kritiek, maar onduidelijk is nog of dit leidt tot aanpassing van de wet. Duidelijk is in elk geval wel dat de periode tot 1 mei 2017 ondernemers en de fiscus nog wat respijt gunt.
Juridisch advies nodig?
Kom in contact met een van onze arbeidsrecht advocaten of mediators.
