De willekeur van rechters ten aanzien van ernstige verwijtbaarheid van werknemers

Wanneer is sprake van ernstig verwijtbaar gedrag jegens werkgever, zodanig dat geen transitievergoeding verschuldigd is? Het antwoord hierop is moeilijk te geven. Twee recente uitspraken van het Hof maken het helaas niet eenvoudiger hierin een lijn te herkennen.

Op 1 juli 2016 oordeelde Hof Den Haag dat een werknemer die herhaaldelijk te laat op zijn werk verscheen, regelmatig tijdens werktijd in slaap viel, zich agressief gedroeg en uiteindelijk onder invloed van cocaïne een ongeluk veroorzaakte, niet ernstig verwijtbaar jegens de werkgever had gehandeld. Zijn handelingen waren weliswaar verwijtbaar, maar onvoldoende ernstig om te oordelen dat geen transitievergoeding verschuldigd was en de opzegtermijn niet in acht hoefde te worden genomen. Het Hof achtte met name relevant dat sprake was van een lang dienstverband (22 jaar) en dat de werknemer slechts de laatste twee jaar onvoldoende functioneerde. Voorts achtte het Hof van belang dat sprake was van een burn-out, die ook de oorzaak kon zijn geweest van het ongeluk.

Daarentegen oordeelde Hof Den Bosch op 14 juli 2016 dat een arbeidsongeschikte werkneemster die de controlevoorschriften bij ziekte niet naleefde en zonder toestemming van haar werkgever op vakantie was gegaan, wel ernstig verwijtbaar handelde. Naast het feit dat zij volgens het Hof terecht op staande voet was ontslagen, was aan haar geen transitievergoeding verschuldigd. Anders dan Hof Den Haag achtte Hof Den Bosch de duur van het dienstverband (ruim 5 jaar) alsmede de financiële gevolgen van het verlies van haar baan niet relevant.

Kort en goed is de conclusie dat rechters volstrekt willekeurig te werk gaan wat betreft hun oordeel of sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of niet. Zo wordt het regelmatig te laat komen, in slaap vallen tijdens werktijd en onder invloed van cocaïne een ongeval veroorzaken op de werkvloer, blijkbaar minder ernstig bevonden dan het niet naleven van controleverplichtingen bij ziekte en zonder toestemming op vakantie gaan. Tot slot wordt door rechters ook wisselend gedacht over de relevantie van bijkomende omstandigheden.

Een meer eenduidige lijn in de rechtspraak op dit terrein is meer dan welkom.