Arbeidsovereenkomst
Veel arbeidsovereenkomsten en cao’s bevatten nog een pensioenbeding, waarin is opgenomen dat de arbeidsovereenkomst automatisch zal eindigen bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd van de werknemer. Sinds de invoering van de wet werk en zekerheid (WWZ) heeft de werkgever echter ook de mogelijkheid een arbeidsovereenkomst met een werknemer die de AOW- of pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, op te zeggen in verband met of na het bereiken van die leeftijd. Daarvoor hoeft de werkgever geen toestemming te vragen van het UWV of de kantonrechter, noch instemming van de werknemer. Voorwaarde is dat de arbeidsovereenkomst is ingegaan voor het bereiken van die overeengekomen leeftijd of AOW-leeftijd. Dit wettelijk pensioenontslag is vastgelegd in artikel 7:669 lid 4 BW.
Voor veel werkgevers leidde dit wettelijk pensioenontslag echter tot verwarring, want wat gebeurt er als een pensioenbeding is overeengekomen en hier geen gebruik van wordt gemaakt en de werknemer dus doorwerkt? Ontstaat dan na de pensioengerechtigde leeftijd een nieuwe arbeidsovereenkomst waarop de gewone regels van het ontslagrecht van toepassing zijn? Ofwel: hoe verhoudt het wettelijk pensioenontslag zich met het contractuele pensioenbeding?
Deze vraag deed zich voor bij een kort geding procedure bij de Rechtbank Amsterdam op 24 maart 2016 (Kantonrechter Amsterdam 24-03-2016, ECLI:NL:RBAMS:2016:1678). Het betrof hier een werknemer die voor onbepaalde tijd in dienst was bij werkgever. Het pensioenbeding luidde: “De arbeidsovereenkomst eindigt zonder nadere opzegging op de dag waarop je de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt”. Nadat de werknemer de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt, was hij door blijven werken. In oktober 2015 werd door werkgever de arbeidsovereenkomst opgezegd met een beroep op artikel 7:669 lid 4 BW. De werknemer was het daar niet mee eens en startte een kort geding waarin hij werkhervatting en loondoorbetaling vorderde. Hij stelt zich daarbij op het standpunt dat – vanwege het pensioenbeding – de arbeidsovereenkomst op AOW-gerechtigde leeftijd is geëindigd. Toen hij daarna doorwerkte is volgens hem een nieuwe arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ontstaan.
De kantonrechter oordeelt dat de werkgever de arbeidsovereenkomst met werknemer in verband met zijn pensioendatum voor het eerst in oktober 2015 heeft opgezegd. Volgens het pensioenbeding eindigt de arbeidsovereenkomst op de pensioendatum van rechtswege zonder opzegging. Partijen hebben aan dit beding geen uitvoering gegeven, maar hebben de reeds bestaande arbeidsovereenkomst stilzwijgend voortgezet. De kantonrechter is van oordeel dat het betoog van werknemer dat daarmee een nieuwe arbeidsovereenkomst tot stand is gekomen geen recht doet aan de feitelijke situatie, noch aan de strekking van artikel 7:669 lid 4 BW. De feitelijke situatie was immers dat werknemer voor en na zijn pensioendatum in dienst was van werkgever en werkgever slechts eenmaal gebruik heeft gemaakt van het recht om de arbeidsovereenkomst op te zeggen wegens het bereikt hebben van de pensioengerechtigde leeftijd.
Zou het betoog van werknemer worden gevolgd, dan wordt voorbij gegaan aan het door de regering geachte voordeel van de regeling dat de werkgever de pensioengerechtigde werknemer na het bereiken van de pensioendatum kan laten doorwerken in de wetenschap dat voor een ontslag geen procedure hoeft te worden gevolgd. Tot slot wordt nog in aanmerking genomen dat het doel van de regeling is om werken na de AOW-leeftijd voor werknemers mogelijk te maken.
Hoge Raad
Indien deze uitspraak wordt gevolgd, betekent dit voor werkgevers dat reeds overeengekomen pensioenbedingen niet uit lopende arbeidsovereenkomst hoeven te worden gehaald om gebruik te kunnen maken van de wettelijke opzegmogelijkheid van artikel 7:669 lid 4 BW.
Echter, dit neemt niet weg dat het zinvol is om bewust te overwegen hoe om te gaan met pensioenontslag en het eventueel laten doorwerken na AOW-gerechtigde leeftijd. Immers, als een werknemer wil doorwerken na AOW-gerechtigde leeftijd kan dat ook een reden vormen om de arbeidsvoorwaarden aan te passen en dus wel een nieuwe arbeidsovereenkomst aan te gaan.
Juridisch advies nodig?
Kom in contact met een van onze arbeidsrecht advocaten of mediators.